Od kultury "ja" do kultury "siebie". O zwrotnych formach w projektach tożsamościowych - Sklep internetowy AptusShop

Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 115. Od kultury "ja" do kultury "siebie" jest dyskusją z popularnym trybem badania tożsamości opartym na liniowym, synkretycznym modelu narracji. W antropologicznie zorientowanej analizie tekstów mogą okazać się użyteczne odmienne konstrukcje: na przykład te decentryczne i nieciągłe, odwołujące się do diachronii i epizodyczności.

Kluczem do „innej koncepcji tożsamości” może okazać się – przybliżany w kilku odsłonach - relacyjny, „skręcony”, „zaimkowy”, niejednorodny i wielogłosowy model tożsamości określany terminem siebie. Jego zapleczem są dyskusje na temat self, selbst, soi – form tożsamości określanych zaimkiem zwrotnym – oraz na polskim gruncie koncepcje dotyczące jaźni. Praca przypomina teoretyczne ujęcia (m.in. szkoła chicagowskiego interakcjonizmu w socjologii, filozofia siebie Stanisława Brzozowskiego, troska o siebie u Michela Foucaulta) i wypróbowuje „zorientowane na tożsamość w zwrocie” dyskursy socjologiczne, psychoanalityczne, filozoficzne, posthumanistyczne i neurokognitywne. Skuteczność „narzędzi relacyjnych” testowana jest w konfrontacji z tekstami – m.in. Virginii Woolf, Waltera Benjamina, Ralpha Waldo Emersona,Michela de Montaigne, Marie de Gournay, Sei Shōnagon, Susan Sontag, Rolanda Barthesa, Marka Bieńczyka i Tadeusza Komendanta

Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 79 Książka Literatura a myśl słaba przedstawia podstawowe założenia filozoficzne tzw. myśli słabej - ważnego zjawiska w dzisiejszej panoramie myślowej - ukształtowanej m.in. przez dwóch myślicieli: Constantina Noikę i Gianniego Vattimo, którą cechuje zwrócenie szczególnej uwagi na to wszystko, co bytowo kruche, ułomne, kalekie, wybrakowane, i uczynienie z tych obszarów doświadczenia punktu wyjścia refleksji filozoficznej oraz kulturowej. W myśli słabej istotne jest też założenie, że sposób manifestowania się bytu słabego, czy też „osłabionego”, można wyrazić najlepiej za pomocą pojęcia śladu. Pewne wątki myśli słabej - a szczególnie właśnie pojęcie śladu - zastosowane zostały w książce do próby reinterpretacji podstawowych pojęć poetyki: pojęcia mimesis, tu traktowanego jako naśladowanie, ze szczególnym akcentem położonym właśnie na śladowość, pojęcia podmiotu tekstowego jako śladu-rysy, a także szeroko pojętej słabej formy dzieła literackiego, znamiennej zwłaszcza dla późnego modernizmu. Literatura a myśl słaba opisuje również te tendencje w literaturze nowoczesnej, w których najpełniej doszła do głosu intuicja „słabego” bytu, rzeczywistości, która - mówiąc najogólniej - utraciła swą substancjalność. Intuicja ta jest wyrażona najczęściej przy pomocy motywu śladu, w różnych jego znaczeniach: jako odcisku, resztki, znaku-przekazu. W ostatniej części książki zostały opisane trzy metafory mimesis, które można odnaleźć w nowoczesnej literaturze, a także filozofii: przenośnie tańca, mimiki i ornamentu, które stanowią istotny kontekst interpretacyjny dla problematyki śladu i naśladowania

Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych

Książka Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych powstała z bardzo przyziemnej potrzeby: stworzenia swego rodzaju kompendium zbierającego teorie fikcji i narracji przydatne w analizowaniu literatury fantastycznej i światotwórczej. W odróżnieniu jednak od większości typowych monografii fantasy i SF tutaj głównym celem stała się próba zrozumienia fenomenu tytułowej allotopii – czyli takiego osobliwego świata, który mimo całej swej fantastyczności dąży do ukazywania się czytelnikowi jako wręcz bardziej realny aniżeli świat rzeczywisty. Z tej jednakowoż racji, że allotopia jest raczej rodzajem fikcyjnego świata niż gatunkiem czy nawet konwencją, przywoływane w książce powieści i cykle powieściowe – m.in. Płasklandia Edwina Abbotta Abbotta, Silmarillion J.R.R. Tolkiena, Peanatema Neala Stephensona czy Inne pieśni Jacka Dukaja – ukazują konieczność interdyscyplinarnego otwarcia badań literaturoznawczych, którym przychodzi nieraz kapitulować przed złożonością obecnych w nich konstrukcji narracyjnych. Opisywany tu szczególny przypadek fantastyki światotwórczej ma w konsekwencji niewiele wspólnego z typowym zabiegiem fantastyki, porywającym czytelnika z przydomowego ogródka do „nibylandii” i dziedziny ułudy – za to o wiele więcej ze świadomym zamieszkaniem w „nigdylandii”, i to w dodatku z wszelkimi konsekwencjami wydziedziczenia z wszystkiego tego, co naturalne, prawdziwe, faktyczne, swojskie i znajome.

Bolesława Leśmiana światopogląd nowoczesny

Książka Jana Zięby poświęcona w całości filozoficzno-estetycznej eseistyce Bolesława Leśmiana jest próbą przywrócenia tej niezwykle inspirującej części dzieła wybitnego poety należnego jej ważnego miejsca we współczesnych polskich badaniach literackich. Chodzi tutaj zarówno o ukazanie jej dużego znaczenia w obrębie całej twórczości Leśmiana, jak też o uznanie jej za jedno z istotnych świadectw nowoczesnej świadomości artystycznej polskiej literatury XX wieku.

Dekonstrukcja, polityka i performatyka

Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 103. Terminy „etyka”, „polityka”, „performatywność” i „doświadczenie” robią w ostatnich latach oszałamiającą karierę w dyskursie nauk humanistycznych. Mało kto wie jednak, że w ujęciach bardzo zbliżonych do dzisiejszych pojawiały się one w słowniku francuskiego filozofa Jacques’a Derridy już co najmniej w połowie lat 60. XX wieku.

Erros. Mesjański witalizm i filozofia

Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 96 Co łączy Spinozę, Bergsona, Freuda, Rosenzweiga, Benjamina, Levinasa, Adorno i Derridę? Pierwsza, samonasuwająca się odpowiedź – że są to myśliciele, w których teoriach można odnaleźć echa tradycji żydowskiej – jest trafna, ale nie wyjaśnia zamysłu tej książki. Odpowiedź ciekawsza, pogłębiająca tę pierwszą przez wskazanie na pewną teoretyczną część wspólną, głosi, że są to myśliciele, którzy to, co specyficznie ludzkie, lokują w zasobach energetycznych bytu imieniem człowiek: w jego szczególnej – bezjakościowej i nadmiarowej - popędowości, wyróżniającej człowieka na tle innych stworzeń. W przeciwieństwie zatem do tych myślicieli, którzy ludzką differentia specifica umieszczają w momencie hermeneutycznym, czyli w inicjacji w sferę symboliczną, nasi autorzy są zdania, że – z pozoru tautologicznie – człowiek od razu rodzi się człowiekiem: istotą obdarzoną sobie tylko właściwą energią popędową, której losy decydują o jego człowieczeństwie. Człowiek zatem to nie tyle byt, który mówi - a przynajmniej nie w porządku pierwszej różnicy - ile raczej byt obdarzony szczególnym modi życia: życiem problematycznym.

Oprawa	Miękka
Format	135x205
Rok wydania	2015
Liczba stron	464
ISBN	97883-242-2703-7
Język	polski
Autor	Sendyka Roma
Wydawnictwo	Universitas